Moda na “tejpy”

W latach 70 tych ubiegłego wieku japoński chiropraktyk, doktor Kenzo Kase, opracował nowatorską metodę fizjoterapii znaną jako kinesiotaping lub plastrowanie dynamiczne. Jego celem było stworzenie szybkiego i skutecznego sposobu na ból związany z urazami i chorobami układu mięśniowo-szkieletowego. Metoda kinesiotapingu, jak sama nazwa wskazuje, opiera się na kinezjologii, czyli nauce o ruchu ludzkiego ciała. Głównym bohaterem zabiegu są tak zwane tejpy - wykonane z bawełny, elastyczne taśmy, których właściwości, takie jak rozciągliwość i grubość, naśladują właściwości ludzkiej skóry. Podczas zabiegu problematyczne miejsca na ciele pacjenta są oklejane tejpami, które naciągając skórę oddziałują na urazy, usprawniają krążenie krwi i limfy oraz niwelują dolegliwości bólowe.

Początkowo metoda doktora Kase uważana była za kolejną krótkotrwałą modę, nie wierzono w jej skuteczność, a tym bardziej w długofalowe efekty jej stosowania. A jednak, zwykłe, bawełniane plastry okazały się bardzo efektywnym sposobem na wyeliminowanie bólu i stanu zapalnego. Szybkie działanie metody sprawiło, że zainteresowali się nią fizjoterapeuci pracujący z zawodowymi sportowcami.

Kinesiotaping - rehabilitacja czy… doping?

To właśnie sportowcy przyczynili się do popularyzacji kinesiotapingu. Na początku XXI wieku plastry zaczęły być powszechnie stosowane w sporcie. Pomagały leczyć urazy i stany zapalne mięśni wywołane forsownym treningiem. Zastosowanie tejpów po kontuzji umożliwiało sportowcom dalszą rywalizację i chroniło przed dalszymi uszkodzeniami. Cały świat przekonał się o skuteczność plastrów podczas Igrzysk Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku, kiedy to publicznie wystąpili w nich światowej sławy sportowcy i mimo kontuzji i związanego z nimi bólu osiągnęli bardzo dobre wyniki.

W medycynie sportowej plastry wykorzystuje się nie tylko w leczeniu urazów, ale także do podnoszeniu sprawności i wydolności organizmu. Poprzez poprawę ukrwienia, plastrowanie dynamiczne wpływa na zwiększenie siły mięśniowej. Skuteczność plastrów w tym zakresie okazała się tak duża, że poważnie rozważano traktowanie ich jako środka dopingowego i zakazanie stosowania tejpów przez zawodowych sportowców. Całe szczęście pomysł ten upadł z powodu braku obecności w plastrach wspomagających substancji chemicznych.

Tejpy nie są nasączone żadnym farmaceutykiem, nie zawierają żadnych substancji chemicznych, żaden lek nie przenika za ich pośrednictwem do krwioobiegu, a mimo to potrafią zdziałać cuda. Cały sekret metody kryje się w działaniu sensorycznym plastra. Naklejona na skórę taśma lekko naciąga skórę, co zwiększa przestrzeń między warstwą skóry, a mięśniami i nerwami, naczyniami krwionośnymi, powięziami i ścięgnami. Tejpy regulują napięcie mięśniowe, pobudzają krążenie krwi oraz działanie układu limfatycznego, co redukuje stany zapalne oraz działa przeciwbólowe. Ponadto, plastry stabilizują stawy i stanowią podporę dla mięśni dzięki czemu zmniejszają ryzyko kontuzji podczas uprawiania sportu.

Plastrowanie dynamiczne w fizjoterapii i nie tylko

W tej chwili zastosowanie kinesiotapingu jest bardzo szerokie i nie ogranicza się jedynie do problemów w obszarze narządów ruchu. Plastry kinesio można naklejać na prawie wszystkie części ciała, wykonuje się taping łopatki, stopy, brzucha, łydki, a nawet twarzy, tak, twarzy. Plastrowanie twarzy jest świetną metodą zapobiegania zmarszczkom i zmniejszania już istniejących. Natomiast plastrowanie dolnych partii ciała pomaga zwalczać rozstępy, wspomaga także gojenie blizn.

Mimo tak wielu zastosowań, zabieg kinesiotapingu jest wciąż najczęściej wykonywany w gabinecie fizjoterapeuty. Przeciwbólowe i rozluźniające działanie plastrów jest niezwykle pomocne w leczeniu różnego rodzaju wad postawy i bóli kręgosłupa. Kinesiotaping zwiększa ruchomość kręgosłupa, łagodzi także odkręgosłupowe bóle kończyn.

Kinesiotaping kolana, łydki czy barku - na co pomoże plastrowanie?

  • leczenie urazów i kontuzji takich jak naderwanie mięśnia, skręcenia i zwichnięcia stawów, obrzęki oraz przyspieszenie procesów gojenia po operacjach

  • leczenie dolegliwości bólowych układu mięśniowo-szkieletowego (bóle kręgosłupa, bóle kolan, barku, szyi)

  • korekcja wad postawy, na przykład skoliozy, wad stóp

  • przeciwdziałanie obrzękowi limfatycznemu, np. u kobiet po mastektomii lub w okresie ciąży (tzw. taping limfatyczny)

  • leczenie porażenia nerwu twarzowego

  • leczenia blizn i krwiaków

  • podniesienie sprawności i wydolności a także zmniejszenia ryzyka kontuzji podczas uprawiania sportu wyczynowego i amatorskiego

  • terapia pacjentów neurologicznych

  • leczenie niektórych dysfunkcji spowodowanych pracą receptorów skóry i powięzi: zaburzenia równowagi, niektóre zaburzenia oddechow

  • leczenie wzmożonego napięcia mięśni i występowania skurczów

Kinesiotaping w domu czy u fizjoterapeuty?

Zabieg plastrowania dynamicznego wydaje się być banalny: przecież to jak naklejanie plastra opatrunkowego! Czy naklejanie tejpów rzeczywiście wymaga wizyty u fizjoterapeuty? Na forach poświęconych zdrowiu bardzo często pojawiają się pytania o domowe zastosowania plastrów kinesio. Jakie tejpy wybrać? Co oznaczają kolory plastrów? W jakim kierunku naklejać taśmy? Jak długo ich nie zdejmować? Choć metoda wydaje się być prosta, właściwa odpowiedź na pytanie: jak wykonać kinesiotaping? brzmi: w gabinecie fizoterapeuty!

Większość specjalistów nie pochwala samodzielnych prób stosowania taśm. Jak każda metoda fizjoterapii, plastrowanie dynamiczne wymaga specjalistycznej wiedzy o funkcjonowaniu ludzkiego ciała, diagnostyce i leczeniu chorób, oraz znajomości działania samych plastrów, której nie można zdobyć czytając zdawkowe informacje w Internecie. Prawdą jest, że taśmy kinesio może przykleić każdy, jednak zazwyczaj efekty takich amatorskich prób są znikome lub wręcz negatywne. Nieumiejętnie stosowane taśmy mogą powodować dolegliwości bólowe lub zaczerwienienia przypominające poparzenia skóry, mogą również za szybko się odkleić lub oddziaływać na ciało w inny niż zamierzony sposób.

Plastry kinesio pokrywa cienka warstwa kleju, który aktywuje się pod wpływem kontaktu z ludzką skórą. Dzięki temu tejpy doskonale utrzymują się na skórze i nie odklejają się. Plastry są elastyczne, dzięki czemu pracują ze skórą i mięśniami i nie krępują ruchów - stąd nazwa zabiegu - „plastrowanie dynamiczne”. Dodatkowo, tejpy są wodoodporne dzięki czemu utrzymują się na skórze nawet przez 10 dni. Co więcej, plastry mogą być stosowane równocześnie z innymi metodami leczenia ponieważ nie wchodzą w interakcje z farmaceutykami, a terapeutyczny efekt działania plastrów jest odczuwalny jeszcze długo po ich zdjęciu.