-
14 listopada 2021
Wielu z nas już przez to przeszło, a niemal każdy ma w najbliższym otoczeniu kogoś kto chorował. Jedni przechodzili COVID-19 długo i ciężko, inni umiarkowanie lub wręcz bezobjawowo. Niestety dwa tygodnie choroby to jeszcze nie koniec problemów. Jakie powikłania pociąga za sobą zakażenie wirusem SARS-CoV-2 i jak sobie z nimi radzić?
Covid to jeszcze nie wszystko. Osoby, które pokonały wirusa czesto potrzebuja jeszcze dużo czasu by wrócić do formy sprzed choroby. Średni czas rekonwalescencji wynosi od 2 do 3 tygodni. Jednak koronawirus może wywołać prawdziwe spustoszenie w organizmie, a w takim przypadku konsekwencje covidowe towarzyszą ozdrowieńcom jeszcze przez długie miesiące po ustaniu choroby. U 1 na 5 osób dolegliwości utrzymują się aż do 5 tygodni, a u 1 na 10 nawet do 12 tygodni. Ponadprzeciętnie długo utrzymujące się objawy po przebytym zakażeniu SARS-CoV-2 i jego długoterminowe skutki nazywane są long COVID (długi COVID) lub zespół pocovidowy.
Najczęstsze dolegliwości, na które skarżą się ozdrowieńcy to chroniczne zmęczenie, duszności, nieustępujący kaszel, bóle stawów i mięśni, bóle głowy, utrata węchu i smaku, a także problemy natury neurologicznej takie jak depresja, stany lękowe, zaburzenia koncentracji i pamięci. W niektórych przypadkach konsekwencje zakażenia są bardzo poważne. Wirus SARS-CoV-2 może spowodować przewlekłe choroby serca, płuc, nerek i jelit oraz zaburzać pracę układu krwionośnego. Jednak większość pacjentów cierpiących na long COVID ostatecznie wraca do formy sprzed choroby. Najbardziej narażoną na powikłania pocovidowe grupą są osoby starsze i obarczone tak zwanymi chorobami współistniejącymi, jednak nie jest to reguła. Zdarza się, że long COVID dotyka osoby młode i silne, nawet te u których przebieg infekcji był bardzo łagodny.
Kaszel jest jednym z najczęstszych objawów towarzyszących zakażeniu koronawirusem. W większości przypadków ta uciążliwa dolegliwość ustępuje wraz z innymi objawami chorobowymi, jednak w niektórych przypadkach uporczywy kaszel utrudnia życie ozdrowieńców jeszcze przez długi czas. To samo dotyczy zaburzeń oddychania. Koronawirus zmniejsza pojemność płuc i wydolność przepony co w konsekwencji uniemożliwia zdrowy, głęboki oddech, prowadzi do duszności i niedotlenienia. Przywrócenie prawidłowego oddechu często wymaga mozolnych ćwiczeń.
Najbardziej powszechną przypadłością towarzyszącą ozdrowieńcom jest tak zwany zespół chronicznego zmęczenia. Pacjenci uskarżają się na poczucie przewlekłego osłabienia, brak sił do pracy i aktywności fizycznych, a nawet do wykonywania codziennych czynności, które do tej pory wykonywali bez większego wysiłku. Dlaczego COVID-19 powoduje zmęczenie? Jak każda inna choroba wirusowa, COVID osłabia organizm. Kiedy wirus atakuje, system immunologiczny skupia się na walce z patogenem i spowalnia organizm. Większość energii wykorzystywana jest na walkę, co w konsekwencji powoduje niedobór energii na inne aktywności. Zmęczenie, podobnie jak podwyższona temperatura, jest więc reakcją obronną organizmu. Według innej teorii, zespół przewlekłego zmęczenia ma podłoże neurologiczne. Ponieważ SARS-CoV-2 atakuje cały organizm, nie wyłączając układu nerwowego, przewlekłe zmęczenie może być skutkiem przeniknięcia wirusa do struktur nerwowych Z zespołem pocovidowego zmęczenia powiązane jest także osłabienie mięśni i spadek wydolności organizmu. Po przejściu COVID-19 wiele osób, dotąd aktywnych fizycznie i w świetnej kondycji, odczuwa znaczące pogorszenie formy. Przed chorobą biegali maratony, po niej krótki spacer albo wyjście po schodach przypłacają zadyszką. Dzieje się tak ponieważ wirus w pierwszej kolejności atakuje układ oddechowy, który odpowiada za wydolność organizmu. Koronawirus atakuje także mięśnie powodując utrzymujące się napięcie, a w konsekwencji chroniczne osłabienie. Wielu pacjentów po przejściu COVID-19 wymaga rehabilitacji ruchowej i pomocy fizjoterapeuty. Należy pamiętać, że powrót do normalnej aktywności po COVID-19 powinien być stopniowy.
Jednym z najdziwniejszych i najtrudniejszych do zrozumienia powikłań COVID-19 jest tak zwana “mgła covidowa” albo “mgła mózgowa”. Co to takiego? Mianem tym potocznie określa się dolegliwości neurologiczne, takie jak oszołomienie, problemy z koncentracją i pamięcią, spowolnione myślenie i dezorientacja. Objawy mgły covidowej mogą pojawić się nawet wiele dni po wyzdrowieniu. Jak sobie z nimi radzić? Niestety lekarze nie opracowali jeszcze metody na przyspieszenie rekonwalescencji pacjentów dotkniętych mgłą covidową, jednak zdrowy styl życia: ograniczenie stresu, odpowiednia dieta i aktywność fizyczna oraz sen zdecydowanie pomagają.
Sen sprzyja walce ze skutkami COVID-19. Co jednak w przypadku gdy jednym ze skutków są właśnie zaburzenia snu? Bezsenność jest kolejną uciążliwą konsekwencją choroby. Mówi się wręcz o tzw. koronasomnii, czyli bezsenności związanej z COVID-19. Bezsenność jest reakcją organizmu na nadmierny stres i niepokój, których bezsprzecznie dostarcza nam pandemia. Dolegliwość ta dotyka zarówno ozdrowieńców, którzy nie mogą zasnąć, z obawy, że w wyniku pocovidowych problemów zdrowotnych podczas snu przestaną oddychać, jak i osoby zdrowe, na które szczególnie silnie działa stres i lęk spowodowane pandemią.
Jak przyspieszyć proces rekonwalescencji zespołu pocovidowego i szybciej wrócić do formy sprzed choroby? Najważniejszy jest odpoczynek, zdrowy sen i ograniczenie stresu, a także zbilansowana dieta i przyjmowanie dużej ilości płynów. Często jednak choroba powoduje tak silne osłabienie organizmu, że pacjent wymaga specjalistycznej rehabilitacji. Ozdrowieńcy mogą korzystać z turnusów rehabilitacyjnych, w specjalnych ośrodkach oraz z zabiegów fizjoterapeutycznych. Mogą również działać na własną rękę korzystając ze wskazówek zawartych w broszurze WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) “Wsparcie w samodzielnej rehabilitacji po przebyciu choroby związanej z COVID-19”.
W przypadku pacjentów cierpiących na pocovidewe problemy oddechowe bądź związane z osłabieniem organizmu, najważniejsza są ćwiczenia oddechowe i kinezyterapia. Zalecane są ćwiczenia o stopniowo zwiększanej intensywności. Ćwiczenia wytrzymałościowe, wzmacniające osłabione na skutek choroby mięśnie, oraz ćwiczenia aerobowe. Po poradę dotyczącą odpowiedniego zestawu ćwiczeń można zgłosić się do fizjoterapeuty.
Zaburzenia oddychania, duszności i zadyszki przy najmniejszym wysiłku fizycznym to objawy, których nie wolno lekceważyć. Niedotlenienie organizmu prowadzi do wielu poważnych konsekwencji zdrowotnych, żeby im zapobiec warto skorzystać z pomocy gabinetów oferujących tlenoterapię. Terapia hiperbaryczna dotlenia organizm, zwiększa saturację krwi i przyspiesza procesy regeneracyjne organizmu, dzięki czemu łagodzi wiele dolegliwości dotykających ozdrowieńców. Seria zabiegów w komorze hiperbarycznej ma na celu głębokie dotlenienie organizmu i regenerację tkanek. Tlenoterapia sprawia, że znikają duszności, zmęczenie, kłopoty z koncentracją i problemy ze snem, łagodzi także bóle mięśni i poprawia odporność organizmu. Skuteczność hiperbarii w walce ze skutkami COVID-19 potwierdziły badania przeprowadzone w chińskim mieście Wuhan, gdzie ofiar pandemii było wyjątkowo wiele. Ilu zabiegom należy się poddać, aby odczuć efekty terapii? Ilość wizyt w komorze zależy od stanu pacjenta i rodzaju dolegliwości. Długość serii jest indywidualnie ustalana z fizjoterapeutą, jednak w przypadku większości pacjentów 5-7 zabiegów w zupełności wystarczy by uporać się z klasycznymi objawami zespołu pocovidowego.
Zespół pocovidowy to nie tylko dolegliwości fizyczne, ale także problemy natury psychicznej. Do częstych objawów należą problemy z koncentracją i snem, ale także depresja i stany lękowe. Dlatego fizjoterapii ozdrowieńców często towarzyszy psychoterapia.
Pandemia SARS-CoV-2 znacząco zwiększyła populację osób chorujących na depresję i zaburzenia lękowe. Izolacja, niepewność jutra, strach o bliskich i nieustanne poczucie zagrożenia w kontaktach międzyludzkich przyczyniły się do pogorszenia zdrowia psychicznego zarówno osób, które chorowały na COVID jak i tych, którym udało się uniknąć zarażenia. Najwięcej problemów natury psychicznej występuje u osób cierpiących na długi COVID. Ozdrowieńcy skarżący się na zaburzenia snu, przemęczenie, otępienie i brak motywacji do działania powinni skorzystać z pomocy terapeuty. Towarzyszące im dolegliwości mogą mieć podłoże psychiczne i prowadzić do poważnych konsekwencji. W wielu przypadkach pomaga psychoterapia, niekiedy konieczne jest leczenie farmakologiczne.
COVID-19 jest chorobą posiadającą “długi ogon”. Długofalowe powikłania jakie wywołuje są liczne i różnorodne. Nie wszystkie udało się dotąd poznać i zbadać. Choć od wybuchu pandemii na początku 2020 roku koronawirus jest głównym tematem badań naukowych, zarówno wirus jak i choroba, którą wywołuje nadal skrywają wiele tajemnic. Z pewnością upłynie jeszcze wiele czasu zanim odkryjemy wszystkie konsekwencje jakie za sobą pociąga.
COVID-19 może prowadzić do poważnych powikłań, również u osób, które przeszły chorobę łagodnie. Jeśli zaobserwujesz u siebie objawy utrzymujące się po ustaniu infekcji, skonsultuj się z lekarzem i rozpocznij rehabilitację
Masaż hawajski - uzdrowienie ciała i ducha
23 maja 2022Zadbaj o siebie na wiosnę – 5 sposobów na relaks i bioregenerację
8 maja 2022Czy twoje dziecko ma dysleksję?
21 kwietnia 2022Mediacje rozmowy kontrolowane
7 kwietnia 2022Psycholog radzi: jak pokonać stres?
30 marca 2022Nauka rozmowy
16 marca 2022Pomoc psychologiczna w kryzysie – pomagamy Ukrainie zacząć od nowa
9 marca 2022Samotność w sieci - jak Internet wpływa na najmłodszych
28 lutego 2022Zadbaj o odporność swojego organizmu
25 stycznia 2022Dla kogo kinesiotaping?
6 stycznia 2022Skuteczne sposoby na spuchnięte nogi
2 grudnia 2021Covid i co dalej? Jak walczyć z powikłaniami covidowymi?
14 listopada 2021Sprawdzone sposoby na jesienne zmęczenie i chandrę
10 listopada 2021Ozonoterapia - kiedy inne metody zawodzą
2 października 2021Wszechmocny laser
2 września 2021Dotleń się! Dlaczego warto skorzystać z komory hiperbarycznej?
10 sierpnia 2021Dobroczynne zimno - dlaczego ludzie boją się krioterapii?
26 lipca 2021Osteoporoza - istota choroby i profilaktyka
14 stycznia 2021Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego
7 stycznia 2021Otyłość a zabiegi Odnovy
29 grudnia 2020Zespół mięśnia gruszkowatego
15 grudnia 2020Alternatywne i skuteczne leczenie zaparć
1 grudnia 2020Niedotlenienie organizmu
17 listopada 2020Jak aktywnie redukować stres i jednocześnie odbudować więzi rodzinne
30 października 2020Rehabilitacja a fizjoterapia
23 października 2020Łuszczyca - trudna choroba
16 października 2020Umów wizytę.