Zespół mięśnia gruszkowatego

Rwa kulszowa „prawdziwa”

Rwa kulszowa to nic innego jak podrażnienie nerwu kulszowego, najczęściej poprzez uwypuklone dyski międzykręgowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa, które drażnią korzenie nerwowe: struktury, które odchodzą od rdzenia kręgowego, tworząc nerw kulszowy. Taka dyskopatia zazwyczaj albo występuje nagle, np. przy podnoszeniu ciężkiego przedmiotu w niewłaściwy sposób, albo pojawia się stopniowo, kiedy złe nawyki ruchowe i niekorzystna postawa stopniowo zużywają kręgi ponad ich możliwości naprawy.

Nerw kulszowy

Nerw kulszowy to najgrubszy nerw obwodowy w ciele człowieka, to prawdziwa neuronalna autostrada grubości kciuka. Jego wyjątkowe rozmiary sprawiają, że w niektórych miejscach, u szczupłych osób, jest nawet wyczuwalny przez skórę. Nic dziwnego, że jeśli jest podrażniony wypukliną krążka międzykręgowego, efektem są wspomniane powyżej objawy, nasilające się zwłaszcza przy napięciu nerwu, a więc np. podnoszenia nogi wyprostowanej w kolanie, leżąc na plecach.

Co jednak, jeśli mamy objawy rwy kulszowej, ale badania i wywiad nie wskazują na dyskopatię, wręcz przeciwnie, nasze krążki międzykręgowe mają się świetnie? Inne przyczyny rwy kulszowej to np. rosnące guzy nowotworowe i inne, ale są relatywnie rzadkie. Skąd więc tyle przypadków objawów rwy bez dyskopatii?

Mięsień gruszkowaty a nerw kulszowy

Głęboko pod pośladkami, przy samej miednicy, między kością krzyżową a udową, rozpięty jest niewielki mięsień, przypominający kształtem gruszkę, stąd jego nazwa. Zazwyczaj ów mięsień i nerw kulszowy nie przeszkadzają sobie nawzajem. Niekiedy jednak, u około 10% osób, nerw kulszowy przebiega wprost przez mięsień gruszkowaty, przebijając go.

Taka zmienność anatomiczna zazwyczaj w niczym nie przeszkadza, ale jest układem wrażliwym na przeciążenia, utrzymującym się w dość delikatnej równowadze.

Szkodliwość codziennych nawyków

W czasach rewolucji informatycznej i zarazem pandemii, jesteśmy narażeni na więcej szkodliwego dla zdrowia siedzenia niż kiedykolwiek wcześniej w historii. Siedzimy w pracy, bo często nie ma innej opcji. Po pracy, ryzyko zarażenia oraz grudniowy chłód nie zachęcają specjalnie do spacerów.

Najczęściej to właśnie duża ilość czasu spędzonego w pozycji siedzącej powoduje wystąpienie zespołu mięśnia gruszkowatego. Dodatkowymi czynnikami ryzyka są szkodliwe nawyki takie jak:

• - siedzenie z portfelem lub innym przedmiotem w tylnej kieszeni spodni
• - siedzenie w nienaturalnych pozycjach
• - zbyt mało aktywności na co dzień

To wszystko powoduje, że mięsień gruszkowaty skraca się i napina, jego powięź przykleja się do niego i traci elastyczność, a przebiegający przez niego nerw kulszowy jest ściśnięty i podrażniany, powodując wspomniane wcześniej objawy.

Leczenie zespołu mięśnia gruszkowatego

Aby pozbyć się dolegliwości wynikających z zespołu mięśnia gruszkowatego, najlepiej (po konsultacji z lekarzem) rozpocząć fizjoterapię. Fizjoterapeuta doradzi jak zmodyfikować swoje nawyki i codzienną aktywność, aby przyspieszyć proces leczenia, a poza tym, najczęściej zastosuje środki terapeutyczne takie jak:

• - masaż i techniki manualne rozluźniające mięsień gruszkowaty i uwalniające jego powięź
• - techniki energii mięśniowej rozluźniające mięsień gruszkowaty
• - specjalny stretching w tym samym celu
• - oraz ewentualnie inne zabiegi fizykalne, w zależności od indywidualnego stanu pacjenta

Zapobieganie nawrotom

Unikanie powrotu dolegliwości polega przede wszystkim na utrzymywaniu właściwego poziomu aktywności (zwłaszcza spacerowania) , regularnym, samodzielnym wykonywaniu stretchingu i okresowych kontrolach u fizjoterapeuty.

Tak więc, jeśli dolega Ci dziwny ból w okolicy pośladka, nie czekaj, aż przejdzie, ale od razu wybierz się do lekarza. Niezależnie od tego, czy dolega Ci rwa kulszowa, czy może zespół mięśnia gruszkowatego, warto skorzystać z fizjoterapii, jeśli zaleci to lekarz po wykonaniu odpowiednich badań.