Alternatywne i skuteczne leczenie zaparć

Autor: Konrad Janicki

Zaparcia są jednym z najpowszechniejszych problemów zdrowotnych, z jakimi zmagają się Polacy. Ta dolegliwość jest zgłaszana przez aż 13,4% zdrowych osób. U seniorów, kobiet i osób podejmujących ograniczoną aktywność fizyczną ten odsetek jest jeszcze większy. Zaparcia same w sobie nie są chorobą, ale zespołem charakterystycznych objawów takich jak częstość wypróżnień mniejsza niż 3 razy w tygodniu, oddawanie twardego stolca i trudności w jego oddawaniu, konieczność nadmiernego wysilania się przy tej czynności, oraz uczucie niepełnego wypróżnienia.

Poza tym, że wszystkie te dolegliwości są zwyczajnie nieprzyjemne, w niektórych przypadkach mogą być niebezpieczne, zwłaszcza jeśli występują przewlekle albo dotyczą seniorów. Do zwalczania tych objawów możemy oczywiście wykorzystać dowolny z wielu preparatów farmaceutycznych dostępnych na rynku, ale takie rozwiązanie czasem generuje kolejne problemy.

Dlaczego leki nie zawsze są dobrym rozwiązaniem?

Niektóre ze wspomnianych leków działają w dość agresywny sposób i mogą powodować ból, dyskomfort i utrzymującą się przez dłuższy czas, intensywną biegunkę, zwłaszcza jeśli popełni się błąd przy dawkowaniu. Niektóre osoby nie mogą przyjmować większości tych leków ze względu na niebezpieczne interakcje z innymi przyjmowanymi specyfikami. Kolejnym problemem jest to, że niektórych leków przeczyszczających nie powinno się przyjmować stale, a może istnieć taka potrzeba, na przykład w przypadku pacjentów leczonych opioidowymi środkami przeciwbólowymi, w sposób długofalowy. Inną możliwością podjęcia próby leczenia są wszelkiego rodzaju sposoby tradycyjne, z pogranicza medycyny ludowej, takie jak np. napary ziołowe. Niestety, często skuteczność tego typu metod nie znajduje potwierdzenia w badaniach naukowych, więc nie powinno się na nich polegać.

Sposoby radzenia sobie z zaparciami

Istnieją jednak dwa sposoby na poradzenie sobie z problemem zaparć, które cechuje dobry stosunek skuteczności do ceny, oraz są potwierdzone badaniami klinicznymi.

1. Zwiększenie aktywności

Pierwszy sposób to zwiększenie swojej aktywności fizycznej. Nasze ciała są ewolucyjnie przystosowane do ciągłego ruchu w ciągu dnia. Nic dziwnego zatem, że jeśli z przyczyn zawodowych, zdrowotnych lub innych tracimy możliwość do zdrowej ilości ruchu, niektóre procesy fizjologiczne spowalniają poniżej optymalnej prędkości, jak przepływ chłonki lub właśnie pasaż jelitowy.

“Tak więc zwiększenie codziennej aktywności, nawet o wysiłki niskiej intensywności, takie jak spacery, często pozwala pozbyć się zaparć. Orientacyjnie można uznać 8000 kroków dziennie za prawidłowy poziom aktywności, gdyż jest to wartość rekomendowana przez Światową Organizację Zdrowia.“

2. Zwiększenie ilości błonnika w diecie

Drugi sposób to zwiększenie podaży błonnika pokarmowego w swojej diecie. Błonnik pokarmowy to po prostu celuloza, substancja, z której zbudowane są np. chusteczki higieniczne, ale też ściany wszystkich komórek roślinnych. Błonnik nie jest trawiony, ale odgrywa ważną rolę w naszym organizmie. Pomaga w formowaniu mas kałowych o właściwej konsystencji, oczyszcza jelita i usprawnia przepływ treści pokarmowych. Warto pamiętać, że przyjmowanie odpowiedniej ilości błonnika pomaga uniknąć pewnych rodzajów nowotworów.

Dietetycy i lekarze zgadzają się, że w diecie współczesnego człowieka powinno być zdecydowanie więcej błonnika. Gdzie go szukać? Tak naprawdę we wszystkich roślinach. Oczywiście, niektóre mają go więcej niż inne. Chcąc uzupełnić błonnik, najlepiej sięgnąć po płatki owsiane, len czy produkty pełnoziarniste. Mówiąc o diecie, warto też wspomnieć o piciu odpowiedniej ( > 2 litry) ilości wody, co nie pozostaje bez wpływu na kontrolę zaparć.

3. Fizjoterapia

Jeśli te dwa sposoby zawiodą, a z jakichś powodów nie chcemy lub nie możemy sięgnąć po leki przeczyszczające, warto rozważyć wsparcie fizjoterapeuty. Skuteczną terapią, jaką możemy zaproponować, są masaże gastryczne. Są to zabiegi proste i relatywnie przyjemne. Składają się z trzech etapów. Najpierw normalizuje się napięcie mięśniowe ścian brzucha, następnie mechanicznie wspiera się przemieszczanie się treści w jelicie grubym, a na koniec wykonuje się chwyty rozluźniające i uspokajające.

Tak przeprowadzane masaże gastryczne są skuteczne prawie zawsze, nawet w bardzo trudnych przypadkach. Efekty, jakich możemy się spodziewać, to oczywiście ustąpienie zaparć, zmniejszenie obwodu brzucha, ale również wrażenie lekkości, łatwiejsze oddychanie, redukcja bólu brzucha, ułatwienie oddawania moczu, uwolnienie gazów, oraz zwiększenie elastyczności brzucha. Dodatkowo niektórzy pacjenci zgłaszają poprawę jakości snu i lepsze ogólne samopoczucie. Bardzo rzadko może wystąpić rozwolnienie.

Podsumowanie

Podsumowując, zaparcia to bardzo powszechny, złożony problem, z którym można sobie poradzić na kilka sposobów. Na rynku jest dostępnych wiele leków przeczyszczających, ale nie są one najlepszym wyborem dla każdego. Wielu lekarzy jest zdania, że środki farmakologiczne powinny być stosowane ostatecznie, a wcześniej warto spróbować zwiększyć swoją codzienną aktywność fizyczną, zadbać o odpowiednią podaż wody i błonnika pokarmowego w diecie, a jeśli to nie pomoże, można zgłosić się do fizjoterapeuty po masaż gastryczny.

Niezależnie od tego, który sposób terapii się wybierze, ważne, aby próbować łagodzić pojawiające się dolegliwości gastryczne, ponieważ jest to istotne dla utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia, jak również zapobiegania poważnych chorób w przyszłości.